توانبخشی و حرکات اصلاحی
ویژگی ها:
- تمرینات توانبخشی در مرکز توانبخشی
- حرکات اصلاحی زیر نظر متخصصان
- تمرینات توانبخشی در منزل
توضیحات
توانبخشی مجموعه‌ای از حرکات اصلاحی و فعالیت‌های هدفمند هستند که برای بازگشت توانایی‌ها و عملکردهای از دست رفته به دلیل بیماری، آسیب یا جراحی طراحی شده‌اند، تمرینات توانبخشی توسط متخصصان مختلف مانند فیزیوتراپ، کاردرمانگر، گفتاردرمانگر و متخصص حرکات اصلاحی تجویز و آموزش داده می‌شوند و با توجه به نیازها و توانایی‌های هر فرد به صورت فردی تنظیم می‌شوند.
مزایای انجام تمرینات توانبخشی در منزل
- راحتی: شما می توانید در هر زمان و مکانی که برایتان راحت باشد تمرین کنید.
- مقرون به صرفه: نیازی به تهیه تجهیزات گران قیمت یا عضویت در باشگاه ورزشی نیست.
- کنترل بیشتر: می توانید سرعت و سختی تمرینات را خودتان کنترل کنید.
- افزایش آگاهی از بدن: با انجام تمرینات در خانه، می توانید بیشتر با بدن خود و نحوه حرکت آن آشنا شوید.
تمرینات توانبخشی برای سالمندان
شاید یکی از مهم ترین بخش کار متخصصان پایه ورزش انجام صفر تا صد خدمات توانبخشی سالمندان باشد که هم در مرکز توانبخشی و هم در منزل شما قابل انجام است. دیدن تاثیر تمرینات توانبخشی سالمندان شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
نکاتی برای انجام ایمن و موثر تمرینات توانبخشی در منزل
قبل از شروع هر برنامه تمرینی، با پزشک یا فیزیوتراپ خود مشورت کنید. آنها می توانند به شما در تعیین تمرینات مناسب برای نیازها و سطح تناسب اندام شما کمک کنند. به آرامی شروع کنید و به تدریج سختی و مدت زمان تمرینات خود را افزایش دهید. به بدن خود گوش دهید. اگر درد دارید، تمرین را متوقف کنید.
از حرکات صحیح استفاده کنید. اگر مطمئن نیستید که چگونه یک تمرین را به درستی انجام دهید، از یک متخصص حرکات اصلاحی یا فیزیوتراپ راهنمایی بخواهید. ثابت قدم باشید. برای مشاهده نتایج، باید به طور منظم تمرین کنید.
در اینجا چند نمونه از تمرینات توانبخشی که می توانید در خانه انجام دهید آورده شده است:
- تمرینات دامنه حرکتی:
این تمرینات به افزایش دامنه حرکت مفاصل شما کمک می کنند.
برخی از نمونه های تمرینات دامنه حرکتی شامل حرکات کششی، چرخش مفصل و حرکات ملایم تقویتی است. - تمرینات تقویتی:
این تمرینات به تقویت عضلات اطراف مفصل آسیب دیده شما کمک می کنند.
برخی از نمونه های تمرینات تقویتی شامل بلند کردن وزنه، استفاده از نوارهای مقاومتی و انجام تمرینات با وزن بدن است. - تمرینات تعادلی:
این تمرینات به بهبود تعادل و هماهنگی شما کمک می کنند.
برخی از نمونه های تمرینات تعادلی شامل ایستادن روی یک پا، راه رفتن روی خط مستقیم و انجام تمرینات با توپ تعادل است. - تمرینات حس عمقی:
این تمرینات به بهبود حس شما از موقعیت بدن شما در فضا کمک می کنند.
برخی از نمونه های تمرینات حس عمقی شامل راه رفتن با چشم بسته، لمس اشیاء با چشمان بسته و انجام حرکات ظریف با دست است.
مهم است که به یاد داشته باشید که اینها فقط چند نمونه از تمرینات توانبخشی هستند که می توانید در خانه انجام دهید. برای یک برنامه تمرینی شخصی سازی شده که متناسب با نیازهای خاص شما باشد، با یک متخصص حرکات اصلاحی یا فیزیوتراپ مشورت کنید.
تمرینات توانبخشی برای نواحی مختلف بدن
تمرینات توانبخشی برای زانو
اسکوات بدون وزنه: بایستید، پاها به اندازه عرض شانه باز. به آرامی زانوها را خم کنید تا انگار می خواهید روی صندلی بنشینید. سپس به آرامی به حالت ایستاده برگردید.
لانژ: با یک پا به سمت جلو قدم بردارید و زانو را تا زاویه 90 درجه خم کنید. زانوی دیگر را به سمت زمین پایین بیاورید تا تقریباً به زمین برسد. سپس به حالت اولیه برگردید و حرکت را با پای دیگر تکرار کنید.
بالا بردن مستقیم پا: به پشت دراز بکشید و یک پا را صاف به سمت بالا بلند کنید. چند ثانیه نگه دارید و سپس به آرامی پایین بیاورید. حرکت را با پای دیگر تکرار کنید.
تمرینات توانبخشی برای کمر
کشش گربه و گاو: روی دست و پا چهار دست و پا قرار بگیرید. با خم کردن کمر و پایین آوردن سر به سمت سینه، گربه را شبیه سازی کنید. سپس کمر را قوس دهید و سر را به سمت بالا ببرید، گاو را شبیه سازی کنید. این حرکت را به طور متناوب انجام دهید.
پل: به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کنید و کف پاها را روی زمین صاف قرار دهید. با فشار دادن پاشنه ها به زمین، باسن خود را از زمین بلند کنید. چند ثانیه نگه دارید و سپس به آرامی پایین بیاورید.
چرخش تنه: به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کنید و کف پاها را روی زمین صاف قرار دهید. یک دست را به سمت سقف و دست دیگر را به پهلو دراز کنید. به آرامی زانوها و لگن خود را به سمت یک سمت بچرخانید، به طوری که زانوها تقریباً به زمین برسند. چند ثانیه نگه دارید و سپس به حالت اولیه برگردید و حرکت را با سمت دیگر تکرار کنید.
تمرینات توانبخشی برای شانه
چرخش شانه: بایستید و پاها را به عرض شانه باز کنید. دست های خود را به پهلو دراز کنید و به آرامی شانه های خود را به صورت دایره ای بچرخانید. ابتدا 10 بار به سمت جلو و سپس 10 بار به سمت عقب بچرخانید.
حرکت پروانه: بایستید و پاها را به هم بچسبانید. دست های خود را در مقابل سینه جمع کنید، انگار که می خواهید پروانه ای را نوازش کنید. آرنج های خود را به سمت بالا و پایین حرکت دهید.
پرس شانه با وزنه (با بطری آب یا دمبل سبک): بایستید و پاها را به عرض شانه باز کنید. وزنه ها را در هر دست نگه دارید و کف دست ها را به سمت جلو نگه دارید. به آرامی وزنه ها را بالای سر خود پرس کنید و سپس به آرامی پایین بیاورید.
تمرینات توانبخشی برای گردن
خم کردن سر به جلو و عقب: بایستید یا بنشینید. به آرامی سر خود را به جلو خم کنید تا چانه تان به سینه تان برسد. چند ثانیه نگه دارید و سپس به آرامی سر خود را به عقب خم کنید تا به سمت سقف نگاه کنید.
چرخش سر: بایستید یا بنشینید. به آرامی سر خود را به یک سمت بچرخانید تا جایی که می توانید نگاه کنید. چند ثانیه نگه دارید و سپس سر خود را به سمت دیگر بچرخانید.
خم کردن سر به پهلو: بایستید یا بنشینید. به آرامی سر خود را به یک سمت خم کنید تا گوشتان به شانه تان برسد. چند ثانیه نگه دارید و سپس سر خود را به سمت دیگر خم کنید.
موارد احتیاط
قبل از شروع هر برنامه تمرینی جدید با پزشک یا فیزیوتراپ خود مشورت کنید.
اگر در حین انجام هر تمرینی احساس درد کردید، تمرین را متوقف کنید.
به بدن خود گوش دهید و به تدریج سختی را بیشتر کنید.
حرکات اصلاحی
حرکات اصلاحی نوعی تمرینات ورزشی هستند که برای اصلاح ناهنجاری‌های اسکلتی عضلانی و بهبود عملکرد حرکتی بدن طراحی شده‌اند. این حرکات با تمرکز بر عضلات ضعیف یا نامتعادل، انعطاف‌پذیری محدود و الگوهای حرکتی نادرست، به افزایش تعادل، ثبات و قدرت بدن کمک می‌کنند.
فواید حرکات اصلاحی
- کاهش درد و آسیب: با اصلاح ناهنجاری‌های اسکلتی عضلانی، حرکات اصلاحی می‌توانند به کاهش درد ناشی از فشار عضلانی، آرتروز و سایر مشکلات اسکلتی عضلانی کمک کنند.
- بهبود عملکرد ورزشی: با افزایش تعادل، ثبات و قدرت، حرکات اصلاحی می‌توانند به بهبود عملکرد ورزشی در رشته‌های مختلف کمک کنند.
- کاهش خطر آسیب: با تقویت عضلات ضعیف و نامتعادل و بهبود الگوهای حرکتی، حرکات اصلاحی می‌توانند به کاهش خطر آسیب در حین فعالیت‌های ورزشی و روزمره کمک کنند.
- بهبود تناسب اندام: حرکات اصلاحی می‌توانند به بهبود تناسب اندام کلی بدن با افزایش قدرت، انعطاف‌پذیری و تعادل کمک کنند.
- بهبود وضعیت بدنی: با تقویت عضلات مرکزی و اصلاح ناهنجاری‌های اسکلتی عضلانی، حرکات اصلاحی می‌توانند به بهبود وضعیت بدنی کمک کنند.
انواع حرکات اصلاحی
- حرکات کششی: حرکات کششی برای افزایش انعطاف‌پذیری عضلات و مفاصل طراحی شده‌اند.
- حرکات تقویتی: حرکات تقویتی برای تقویت عضلات ضعیف یا نامتعادل طراحی شده‌اند.
- حرکات تعادلی: حرکات تعادلی برای بهبود تعادل و ثبات بدن طراحی شده‌اند.
- حرکات حس عمقی: حرکات حس عمقی برای بهبود حس بدن در فضا طراحی شده‌اند.
نحوه انجام حرکات اصلاحی
حرکات اصلاحی باید توسط یک متخصص حرکات اصلاحی یا فیزیوتراپ تجویز و آموزش داده شوند. این متخصصان با ارزیابی وضعیت بدنی و سابقه پزشکی شما، می‌توانند برنامه تمرینی مناسب را برای شما طراحی کنند.
حرکات اصلاحی معمولاً به صورت فردی تجویز می‌شوند و با توجه به نیازها و توانایی‌های هر فرد طراحی می‌شوند. این حرکات باید به طور منظم انجام شوند تا موثر باشند.
نکاتی برای انجام حرکات اصلاحی
- قبل از شروع هر برنامه تمرینی جدید با پزشک خود مشورت کنید.
- به آرامی شروع کنید و به تدریج سختی و مدت زمان تمرینات خود را افزایش دهید.
- به بدن خود گوش دهید و اگر در حین انجام هر تمرینی احساس درد کردید، تمرین را متوقف کنید.
- از حرکات صحیح استفاده کنید. اگر مطمئن نیستید که چگونه یک تمرین را به درستی انجام دهید، از متخصص حرکات اصلاحی یا فیزیوتراپ خود راهنمایی بخواهید.
- ثابت قدم باشید. برای مشاهده نتایج، باید به طور منظم تمرین کنید.
توانبخشی: بازگشت به زندگی
توانبخشی فرآیندی است که به بازگشت توانایی‌ها و عملکردهای از دست رفته به دلیل بیماری، آسیب یا جراحی کمک می‌کند. این فرآیند شامل مجموعه‌ای از اقدامات و مداخلات هدفمند است که توسط متخصصان مختلف مانند پزشک، فیزیوتراپ، کاردرمانگر، گفتاردرمانگر، روانشناس و متخصص تغذیه ارائه می‌شود.
اهداف توانبخشی
- کاهش درد و التهاب: اولین قدم در توانبخشی، کاهش درد و التهاب است که به بهبودی و شروع روند توانبخشی کمک می‌کند.
- بازگشت دامنه حرکتی: توانبخشی به افزایش دامنه حرکتی مفاصل و عضلات آسیب دیده کمک می‌کند تا فرد بتواند به طور طبیعی حرکت کند.
- تقویت عضلات: توانبخشی به تقویت عضلات ضعیف شده در اثر آسیب یا عدم تحرک کمک می‌کند.
- بهبود تعادل و هماهنگی: توانبخشی به بهبود تعادل و هماهنگی کمک می‌کند تا فرد بتواند با خیال راحت حرکت کند و خطر افتادن را کاهش دهد.بازگشت به فعالیت‌های روزمره: هدف نهایی توانبخشی، بازگشت فرد به فعالیت‌های روزمره و زندگی عادی است.
انواع توانبخشی
- توانبخشی فیزیکی: رایج ترین نوع توانبخشی است که شامل تمرین برای بهبود قدرت، دامنه حرکتی، تعادل و هماهنگی است.
- کاردرمانی: به افرادی که در انجام فعالیت‌های روزمره مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و حمام کردن مشکل دارند کمک می‌کند.
- گفتاردرمانی: به افرادی که در صحبت کردن، بلعیدن یا درک زبان مشکل دارند کمک می‌کند.
- روانشناسی: به افرادی که در مقابله با استرس و اضطراب ناشی از بیماری یا آسیب مشکل دارند کمک می‌کند.
- توانبخشی شناختی: به افرادی که در تفکر، حافظه و تمرکز مشکل دارند کمک می‌کند.
- توانبخشی تغذیه: به افرادی که در اثر بیماری یا آسیب دچار سوء تغذیه شده‌اند کمک می‌کند.
مراحل توانبخشی
ارزیابی: اولین قدم در توانبخشی، ارزیابی توسط متخصصان مختلف برای تعیین نیازها و اهداف فردی است.
برنامه‌ریزی: بر اساس ارزیابی، یک برنامه توانبخشی فردی برای هر بیمار طراحی می‌شود.
اجرا: برنامه توانبخشی توسط متخصصان و با مشارکت فعال بیمار اجرا می‌شود.
ارزیابی مجدد: پیشرفت بیمار به طور منظم ارزیابی می‌شود و در صورت نیاز برنامه توانبخشی تعدیل می‌شود.
توانبخشی برای چه کسانی مفید است؟
توانبخشی برای افرادی که به دلیل بیماری، آسیب یا جراحی دچار ناتوانی شده‌اند مفید است. این افراد می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند سکته مغزی، آرتروز، پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی
- افراد مجروح در اثر تصادف، سقوط یا اعمال جراحی
- افراد مبتلا به اختلالات رشدی مانند فلج مغزی و دیستروفی عضلانی
- کودکان و بزرگسالان با مشکلات یادگیری
مزایای توانبخشی
- کاهش درد و بهبود عملکرد: توانبخشی به کاهش درد و بهبود عملکرد فیزیکی و ذهنی فرد کمک می‌کند.
- افزایش کیفیت زندگی: توانبخشی به افراد کمک می‌کند تا استقلال خود را بازیابند و به فعالیت‌های روزمره و زندگی عادی بازگردند.
- کاهش هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی: توانبخشی می‌تواند به کاهش هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی با کاهش بستری در بیمارستان و نیاز به مراقبت‌های طولانی مدت کمک کند.
تمامی موارد بالا بصورت کلی و اطلاعات عمومی گفته شد اما شما برای انجام موارد بالا حتما باید با پزشک یا متخصص حرکات اصلاحی خود مشورت کنید. کارشناسان پایه ورزش هم در تمامی مراحل آماده راهنمایی و کمک رسانی به شما هستند.
نظر شما